بررسی اثر تجویز نخاعی genipin بر احساس درد و بر بی دردی ناشی از مرفین در موش صحرایی نر نژاد ویستار

مقدمه: ucp2 عضوی از خانواده ی uncoupling proteinها در غشای داخلی میتوکندری است که با کاهش تولید atp، تغییر در نسبت atp/adp، و در نتیجه تغییر در فعالیت کانال های katp، در تحریک پذیری سلول نقش دارد. ucp2 در آوران های اولیه ی درد در نخاع بیان می شود، از طرفی بی دردی مرفین نیز با این کانال ها مرتبط است؛ لذا انتظار می رود که تجویز genipin، مهار کننده ی ucp2، در سطح نخاع بر احساس درد و بر بی دردی ناشی از مرفین تأثیر داشته باشد. این مطالعه به بررسی اثرات تجویز نخاعی genipin بر احساس درد و بر ادم القا شده به وسیله ی فرمالین در شرایط کنترل، و همچنین تحت تیمار با دوزهای بی درد و پردرد کننده ی مرفین می پردازد. مواد و روش ها: موش های صحرایی نر نژاد ویستار (250ـ200 گرم) تحت جراحی قرار گرفته و 8 سانتی متر از کانول pe10 وارد فضای عنکبوتیه روی سطح نخاع گردید. گروه بندی ها شامل الف) سالین (i.p.)، سالین (i.t.)، ب) سالین (i.p.)، حلال (i.t.)، ج) سالین (i.p.)، genipin (i.t. و mol/lit 3-10)، د) مرفین (i.p. و mg/kg 10)، حلال (i.t.)، هـ) مرفین (i.p. و mg/kg 10)، genipin، و) مرفین (i.p. و µg/kg 1)، حلال (i.t.)، ز) مرفین (i.p. و µg/kg 1)، genipin می شدند. تجویزهای i.p. به حجم cc/kg 1، و i.t. به حجم µl 10 در هر تزریق صورت گرفت. آستانه ی درد حرارتی قبل از تجویزها و 5 دقیقه پس از تجویز نخاعی تعیین شد. برای تعیین حجم ادم، حجم پا قبل از تمام تجویزات و یک ساعت پس از تجویز کف پایی فرمالین اندازه گیری شد. در فاصله ی یک ساعت پس از تجویز فرمالین شدت احساس درد ثبت شد. یافته ها: genipin، درد حرارتی (001/0p<) و درد شیمیایی ناشی از تزریق فرمالین را در مرحله ی اول آزمون فرمالین (001/0p<) افزایش، ولی در مرحله ی دوم کاهش داد (001/0p<)؛ به علاوه باعث کاهش ادم القا شده به وسیله ی فرمالین شد (001/0p<). genipin بی درد کنندگی مرفین را هم در آزمون tail flick (01/0p<) و هم در مرحله ی اول آزمون فرمالین آنتاگونیزه کرد (001/0p<)، ولی اثرات ضد التهابی آن را تشدید نمود (001/0p<). حضور genipin تأثیری بر پردرد کنندگی دوز بسیار ناچیز مرفین، نه در آزمون tail flick و نه در آزمون فرمالین نداشت؛ ولی این دوز مرفین اثر ضد التهابی و بی دردی ناشی از تجویز نخاعی genipin را در مرحله ی دوم آزمون فرمالین (001/0p<) و سنجش التهاب (001/0p<) کاهش داد. بحث: احتمالاً genipin، حداقل تا حدی، از طریق مهار ucp2، و در نتیجه افزایش نسبت atp/adp در سلول، و لذا مهار کانال های katp در آوران های اولیه توانسته باعث کاهش آستانه ی درد حرارتی و مرحله ی اول آزمون فرمالین شود، و به همین طریق بی درد کنندگی مرفین را نیز کاهش داده که مکانیسم آن نیازمند مطالعات تکمیلی است. انتظار بر پیشبرد ادم التهابی پس از مهار ucp2 توسط genipin بود، اما احتمالاً اثرات ضد التهابی genipin از طریق مهار nf-?b به قدری قوی است که اثرات آن بر پیشبرد التهاب را پوشش می دهد. ممکن است بی اثر بودن genipin بر اثرات پردرد کنندگی و تشدید التهاب ناشی از دوز بسیار ناچیز مرفین به دلیل تشابه مکانیسم های عمل این دوز مرفین و genipin همچون کانال های katp باشد.